De belangrijkste voor- en nadelen van procederen, mediation en een overlegscheiding op een rijtje.
Het scenario wat je nooit voor mogelijk had gehouden dat het jou zou overkomen, wordt opeens werkelijkheid: jij en je partner gaan uit elkaar. Dit is een emotionele levensgebeurtenis voor alle betrokkenen, zeker als er ook kinderen in het spel zijn. Het is belangrijk dat de relatie zo netjes mogelijk wordt afgerond en er goede afspraken gemaakt worden over de toekomst. Maar hoe doe je dat? Wat zijn de opties en wat past bij jouw situatie?
In een interview met Nicole Kreté gaan wij precies hierover in gesprek. Nicole is een #advocaat en #mediator in familie- en #erfrecht met meer dan 20 jaar ervaring. In haar carrière heeft zij zich toegelegd op #procedures, #mediation en #collaborativesolutions (in Nederland bekend als de #overlegscheiding).
Ouderschapsplan verplicht!
Wanneer een van de twee partijen besluit om de relatie te beëindigen, hoeft er niet altijd een (juridische) professional of rechter aan te pas te komen. Maar als er kinderen bij betrokken zijn dan ben je juridisch gezien verplicht om een #ouderschapsplan te maken. Hoe je dat met je ex-partner regelt, kan grofweg op drie manier: #procederen, met mediation of met een overlegscheiding.
De weg naar de rechter: procederen
De eerste optie is om een advocaat te benaderen voor het regelen van de gevolgen van de beëindiging van je relatie. Jij vertelt wat jij wil en jouw advocaat dient namens jou een verzoekschrift voor dit plan in bij de rechtbank. Jouw ex-partner ontvangt het verzoekschrift van de #rechtbank en benaderd vervolgens een eigen advocaat die voor diens wensen uitkomt. Op enig moment gaat de rechtbank een beslissing nemen en dan komt er een uitspraak.
Het mooie van deze methodiek is dat je al je problemen bij een advocaat neerlegt en niet meer direct met je ex-partner in gesprek hoeft. Het nadeel is dat je belangrijke beslissingen in jouw leven in handen legt van iemand die jou eigenlijk niet kent en op basis van de wet een beslissingen neemt. En er is nog een nadeel: doordat je alleen maar de mogelijkheden hebt van de wet kun je tot minder creatieve oplossingen komen.
Daarnaast bestaat het risico dat je snel in een strijd komt. Beide partijen beginnen het proces vaak met meer te vragen dan ze eigenlijk willen en voor je het weet, kom je in een conflict. Dus je begint snel, maar je weet niet waar het eindigt en hebt ook geen grip op het proces. Je kunt denken dat je juridisch gelijk hebt, maar het is altijd maar de vraag of de rechter er ook zo over denkt.
“Er is eigenlijk geen scenario waarin ik zou adviseren om te procederen. Je kunt misschien wel winnen in geld of op het gebied van kinderen, maar uiteindelijk zal je ook altijd verliezen, omdat je elkaar kwijtraakt.”
In procederen gaan partijen voor hun gelijk. Op het moment dat je een relatie met iemand beëindigt – of je nou wel of niet kinderen hebt, is het belangrijk dat je dat op een respectvolle manier doet, en dat is eigenlijk niet echt mogelijk in een procedure.
“Wie zich richt op winnen, zal de relatie verliezen.”
Met elkaar om de tafel: mediation
Partijen die bewust kiezen voor geen strijd, komen vaak bij een #mediator. Als mediator treedt je op voor beide partijen en heb je, naast het juridische en financiële aspect, meer aandacht voor de emotionele kant. Daarnaast heb je als belangrijk voordeel dat je samen tot creatieve oplossingen komen.
Kenmerkend is dat je altijd samen in gesprek gaat en dus met elkaar aan tafel zit. Dat kan qua emoties best pittig zijn. Daarnaast kan de mediator niet een van twee adviseren, dus je kunt geen vragen stellen aan de mediator zonder de aanwezigheid van de ander. Dat maakt mediation ook soms best spannend, want je hebt niet echt een advies op maat voor jou alleen. Alles is voor twee personen tegelijkertijd, terwijl er ook tegenstrijdige belangen zijn en je dat allemaal moet bespreken waar je ex-partner bij is.
“Het is als mediator lastig om op te treden voor beide partijen wanneer grote verschillen bestaan tussen die partijen, bijvoorbeeld in kennis en kunde of emoties.”
Er kan dus een te groot verschil bestaan in kennis en kunde op financieel, juridisch of emotioneel gebied. Wanneer bijvoorbeeld de een accountant is bij een groot accountantskantoor en de ander huishoudgeld krijgt, dan is het als mediator lastig om de tweede partij op een niveau te krijgen dat deze voldoende in staat is om zelf goede financiële keuzes te maken. Op emotioneel gebied kan het bijvoorbeeld zijn dat de een het uit-elkaar-gaan al meer verwerkt heeft en al meer op de toekomst gericht is, terwijl de ander nog bezig is met de verwerking van de beëindiging van de relatie. In dat geval is het soms lastig voor de mediator om een brug te slaan.
De meest duurzame optie: overlegscheiding
Toen de overlegscheiding zo’n 15 jaar geleden het pad van Nicole kruiste, was ze meteen ontzettend enthousiast. Deze methodiek is nog niet erg lang bekend in Nederland, maar wordt in Amerika en Engeland al vaker toegepast. Nicole zat in de tweede groep experts die werd opgeleid om de overlegscheiding in Nederland te praktiseren.
Het mooie van deze methodiek is dat je allebei een eigen advocaat hebt waar je je eigen verhaal aan kan vertellen. Jouw advocaat denkt helemaal met jou mee en geeft een advies op maat. Eventuele verschillen in kennis en kunde of emotie tussen twee partijen kunnen op deze manier dus worden opgevangen, omdat jouw advocaat er helemaal is voor jou. Daarnaast heb je in hetzelfde traject een coach die meer aandacht besteed aan het emotionele proces van een #echtscheiding. Mocht het financieel ingewikkeld zijn dan kan er ook een financial aansluiten. Het is dus een multidisciplinair team en per casus kun je kijken welke expertise je nodig hebt en wie de beste mensen hiervoor zijn. Het is dus begeleiding en een oplossing op maat.
In dit traject sluiten beide cliënten met het team een overeenkomst om dit probleem samen op te lossen. Anders dan bij een procedure werken de advocaten dus niet tegen elkaar in, maar met elkaar samen. Dat is uniek, omdat je in deze situatie het beste uit elke expert haalt. Hierdoor blijkt dat er veel meer oplossingen mogelijk zijn en dat je uiteindelijk tot de meest maximaal haalbare oplossing komt voor de cliënten die de grootste kans heeft van slagen.
“Het team van professionals staan om de cliënten heen om zowel op emotioneel, als financieel, als juridisch gebied te kijken naar wat de beste oplossing is voor iedereen.”
De enige mensen die een overlegscheiding mogen uitvoeren, zijn gespecialiseerde advocaten op het gebied van familierecht en andere professionals die de specialisatie voor de overlegscheiding succesvol hebben afgerond én aangesloten zijn bij de #beroepsvereniging. Daardoor mag je erop vertrouwen dat zij voldoende kennis hebben om te weten wat juridisch en financieel de mogelijkheden zijn. Dus wanneer beide advocaten samen tot een standpunt komen, dat weet je ook dat dit juridisch en financieel – rekening houdend met alle belangen – het meest haalbare is en dat er in een procedure geen betere oplossing mogelijk is.
Klinkt ideaal, maar ook duur?
Dat ligt eraan hoe je de verschillende methodes met elkaar vergelijkt. Aangezien je allebei een advocaat en een coach hebt, ben je per definitie duurder uit dan mediation. Maar als mediation niet lukt, is de startpositie voor een volgend traject verslechterd, omdat de standpunten verder zijn verhard en beide partijen minder openstaan voor een gezamenlijke oplossing. Het risico bestaat dat je daardoor al snel in een verbeten strijd terecht komt waarin twee advocaten tegenover elkaar komen te staan. Op het moment dat je gaat procederen, ben je per definitie altijd duurder uit. In een overlegscheiding staat een team van mensen om je heen die samen werken en daardoor heel efficiënt kunnen werken. Uiteindelijk ben je dan dus goedkoper uit.
“Wat ik vaak zie, is dat wanneer een team elkaar goed kent en de zaak goed voorbereidt, je vaak maar één of twee gezamenlijke besprekingen nodig hebt als team met cliënten om tot een convenant te komen.”
Daarnaast is het belangrijk om naast de financiële prijs ook naar de emotionele prijs te kijken. De emotionele schade, niet alleen voor jou als persoon, maar ook in de relatie met je ex-partner en die van eventuele #kinderen.
“Als je tot oplossingen komt waar je eigenlijk niet achter staat, dan is wel mijn ervaring dat dit negatief doorwerkt in je relatie met je ex-partner. Als je boos blijft op je ex-partner, omdat je het gevoel hebt dat je een slechte deal hebt gekregen, dan blijf je daar last van houden.”
Op het moment dat je voldoende aandacht geeft aan de emotionele aspecten van een echtscheiding en tot een oplossing komt die echt gedragen wordt door beide partijen, dan kun je als partners ook gemakkelijker afscheid nemen. Hetgeen wat gebeurd is, is gebeurd, maar we kiezen er nu wel voor als ex-partners om het verleden op een respectvolle manier af te ronden en ook de eventuele ouderrelatie met onze kinderen niet negatief te laten beïnvloeden.
Kortom
Kies ervoor om op een respectvolle manier uit elkaar te gaan. Dat wil zeggen dat je allebei voldoende aandacht besteed aan wat er is gebeurd en ieders aandeel daarin, maar ook hoe je ervoor kan zorgen dat de fouten uit het verleden zich niet herhalen in de toekomst.
Kies niet voor het strijdmodel. De overlegscheiding is de meest duurzame oplossing die er is. Geef eventuele kinderen – ook voor hun toekomstige relaties – een waardevolle les mee: relaties kunnen eindigen, maar dat kan ook op een respectvolle manier. Dat geeft iedereen de ruimte om zich daarna te richten op de toekomst.
“Als je uit elkaar gaat, zou je jezelf het moeten gunnen om met een overlegscheiding te doen.”
Hoe kan ik dit regelen?
Kies ervoor dat je begeleid wordt door mensen die daar verstand van hebben. De gebruikelijke route om een overlegscheiding op te zetten, is dat iemand bij een advocaat aanklopt. Nadat die het concept overlegscheiding heeft uitgelegd en de cliënt enthousiast is, schrijft de advocaat een brief aan de toekomstige ex-partner en verwijst naar de website van Praktijkgroep Zuid Holland. In de brief wordt geadviseerd om op de website een advocaat uit te zoeken die aanspreekt. De advocaten samen kijken vervolgens welke coach past bij de situatie en of er nog aanvullende expertise nodig is.
Zoals eerder genoemd zijn de enige mensen die een overlegscheiding mogen uitvoeren, gespecialiseerde advocaten op het gebied van familierecht in samenwerking met een gespecialiseerde professionals. Daarnaast werkt het efficiënter als de professionals elkaar goed kennen. De Praktijkgroep Zuid Holland is onderdeel van de landelijke Vereniging van Collaborative Professionals (VvCP). Hier zijn alle professionals in de regio aangesloten die bevoegd zijn voor dit traject én elkaar goed kennen. Alle professionals in deze groep doen regelmatig zaken met elkaar en organiseren minimaal vier keer per jaar een bijeenkomst. Dit is belangrijk zodat er een grotere kans is op een succesvolle afloop van een overlegscheiding.
Neem gerust contact op voor de mogelijkheden.